Unieke kenmerken
Landschap
De woongaard is een kleine wijk langs de randen van dorp en stad waar eetbaar groen, natuurlijk spelen en een hoge biodiversiteit centraal staan. In het ontwerp is veel aandacht voor collectieve buitenruimte en de verbinding met het omringende landschap.
Architectuur
Ieder een eigen kavel, ruimte voor verscheidenheid, maar daarin tegelijkertijd eenheid brengen, dat is waar we in een Woongaard naar streven.
Ambitie
Een bijzonder ambitie van een woongaard is het collectief realiseren van kleinschalige wijkfuncties zoals een collectieve werkplaats, zwemvijver, (semi-professionele) voedselproductie of zelfs kinderopvang.
Voor de woningen is ons ontwerpproduct Tiny Twins gebruikt; een compacte, in duo's geschakelde woning, die zich zeer efficient naar de beschikbare ruimte voegt zonder in te boeten op privacy.
Als aanvulling op de compacte woningen is een gemeenschapsgebouw gerealiseerd met een grote keuken, logeerkamer, berging, fietsenschuur, was- en droogvoorziening en rolstoelvriendelijk sanitair.
De centrale, gemeenschappelijke tuin aan de achterzijde van de woningen is een rustige, groene oase die door de bewoners samen zal worden beplant en onderhouden. Er is plek voor moestuinieren, spelen, ontspannen en workshops waar ook de buren rondom welkom bij zijn.
In het ontwerp en tijdens de bouw is rekening gehouden met enkele grote bestaande bomen.
In het ontwerp van een woongaard streven we naar eigenheid én samenhang. Zo zijn de gevels van dezelfde houtsoort maar varieren ze in kleurtoon en richting. Daarnaast is de indeling van de woningen zeer flexibel; van levensloopbestendig tot 3 slaapkamers voor gezinnen.
Beweeg over de witte stippen voor meer informatie
Voorbeeldproject Deventer
Deze woongaard in de wijk 'Tuinen van Zandweerd' aan de rand van Deventer (oplevering 2023) is een goed voorbeeld van een optimale combinatie tussen particuliere voor- en achtertuintjes en een groot gedeeld binnenhof met plek voor moestuinieren, ontspanning en ontmoeting. De compacte, twee-aan-twee geschakelde woningen van ons ontwerpproduct 'Tiny Twins' zijn gecombineerd met een gemeenschapsgebouw waarin onder meer een grote gemeenschapskeuken en (fietsen)berging is opgenomen. Bijzonder is dat dit project uit sociale huurwoningen bestaat, die vanuit particulier initiatief en in nauwe samenwerking met een plaatselijke woningbouwcorporatie zijn gerealiseerd.
Linksboven zie je de oorspronkelijke boerderij , het grotere volume herbergt nu een woning, het kleinere een gemeenschapsruimte. Hier staan tevens 2 wasmachines waar de bewoners samen gebruik van maken. Rechtsboven staan twee biobased schuurvolumes (zogenaamde Bio Barns, zie ontwerpproduct hieronder) die samen zeven woningen bevatten. De hooischuur rechtsonder is omgetoverd tot werkplaats en opbergruimte en beschikt boven over een yoga/mediatiestudio. Samen beheren de bewoners het 4 hectare grote biodiverse terrein met onder andere een boomgaard, moestuin en wadi.
Erfdelen combineren
met Haybarn
Bij Woonpioniers streven we ernaar participatieve ontwikkelmodellen te combineren met slimme biobased ontwerpconcepten. Dit heeft tal van voordelen wat personalisatie, kosten, doorlooptijd en duurzaamheid betreft. Bij Buitendelen hebben we ons ontwerpconcept Haybarn benut; een type schuurwoning dat perfect past in het buitengebied en ruimtelijke interieurs met veel lichtinval oplevert.
Combineer een woongaard met deze ontwerpproducten:
FAQ
Wanneer jullie nog geen kavel op het oog hebben is een goede start te peilen bij gemeenten of, en zo ja welke, locaties beschikbaar zijn voor een woongaard. We kunnen jullie in een vroeg stadium al helpen met het samenstellen van een presentatiedocument waarin voorbeeldprojecten en mogelijke bussinesscases worden toegelicht. Wij zien vaak hoe kwalitatieve en concrete plannen dichte deuren kunnen openen.
Hebben jullie al wel een locatie op het oog? Dan kunnen we nog een stapje concreter worden en een eerste ruimtelijke schets op papier zetten. Denk voor geschikte locaties aan nieuwbouwwijken (waar tegenwoordig vaak ruimte wordt geboden aan nieuwe soorten van participatief ontwikkelen) maar ook inbreidingslocaties zoals binnentuinen, achtererven of stedelijk herontwikkelingsgebied. Samen met jullie leggen wij de sociale en ecologische meerwaarde uit van een Woongaard ten opzichte van traditionele woningbouw.
Een andere mogelijkheid: zonder geld maar met visie hebben de initiatiefnemers van deze woongaard in Deventer de plaatselijke woningcorporatie enthousiast weten te maken; na een intensief maar prachtig samenwerkingsproces zijn 8 compacte houten huurwoningen en een gemeenschapsgebouw rondom een ruime, collectieve gaard gerealiseerd. Woonpioniers verzorgde niet alleen het ontwerpproces van de bebouwing, maar ook de landschappelijke inpassingen daarvan.
Ook slim is om de meer experimentelere projecten te onderzoeken, zoals Oosterwold, waar nieuwe, duurzame woonvormen en ontwikkelmodellen überhaubt meer gefaciliteerd worden.
Tot slot, op www.zelfbouwinnederland.nl en www.crowdbuilding.nl staan projecten waarbij je misschien kan aanhaken, ook wij plaatsen daar onze projecten op.
Het is niet nodig dat bij aanvang van het ontwikkelproces de hele bouwgroep al compleet is. Sterker nog, we raden aan om met een selecte groep initiatiefnemers eerst een plek te vinden, een bondige visie te formuleren en wat lijnen op papier te zetten. Begint jullie project te lopen dan kunnen anderen in een later stadium op natuurlijke wijze aanhaken.
Een mooie omvang voor een woongaard is tussen de 8 en 20 woningen/huishoudens.
Een woongaard wordt meestal als 'CPO-project' (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) ontwikkeld, waarbij een groep particulieren in eigen beheer een aantal koopwoningen en gemeenschappelijke functies ontwikkeld. De groep maakt beslissingen over de gemeenschappelijke onderdelen van het project, is opdrachtgever van de architect en overige adviseurs en selecteert vaak samen één aannemer (waarmee uiteindelijk meestal individuele overeenkomsten worden afgesloten). Zaken die betrekking hebben op de individuele woningen bepalen de deelnemers zelf. Deze opzet valt in sommige gevallen ook te combineren met huurwoningen, bijvoorbeeld door samenwerking met een woningcorporatie of doordat bewoners zelf een wooncoöperatie oprichten (zie hieronder). Woonpioniers treed behalve als architect ook als procesbegeleider op en kan jullie helpen kwaliteit, snelheid en haalbaarheid te borgen.
Ja, het is goed mogelijk om coöperatief te ontwikkelen. Dit is een mooie en sociale manier van ontwikkelen waarbij voor nu en later betaalbare (huur)woningen worden gerealiseerd. Een wooncoöperatie oprichten vraagt wat extra inspanning maar biedt mooie kansen, voor minder koopkrachtige maar ambitieuze collectieven. Woonpioniers heeft de ervaring, het netwerk en de drive jullie in dit bijzondere proces te begeleiden.
Ook als eigenaar van een erf met ontwikkelplannen kun je bij ons terecht. Van een eerste haalbaarheidsonderzoek, een integraal ontwerpproces en het betrekken van een passende bewonersgroep; wij staan je graag bij.
Woonpioniers is een enthousiast architectenbureau dat gespecialiseerd is in ecologisch, landschappelijk en collectief bouwen. Maar we gaan verder dan een standaard architectenbureau. We hebben naast Woonpioniers namelijk ook Woonco opgericht. Dit is een samenwerkingsverband van enthousiaste vakspecialisten gespecialiseerd in collectief ontwikkelen. Kennis die over verschillende disciplines is versplinterd brengen we samen. Zo kunnen we jullie initiatief van begin tot eind optimaal begeleiden, waarbij we de werelden van proces, ontwerp en bouw op elkaar aansluiten. Afgestemd op jullie behoeften geven we vorm aan een inspirerend en integraal ontwikkelproces. Dat is altijd maatwerk maar we beginnen nooit bij nul; als basis hanteren we een flexibele, betaalbare werkmethode waarin frisse ideeën zijn verwerkt.
We stellen een stappenplan en projectplanning op en een organisatiestructuur van de groep met bestuur en werkgroepen.
We ondersteunen de deelnemers, het bestuur en de verschillende werkgroepen in hun rol als opdrachtgever en ontwikkelaar. Daartoe brengen we kennis en ervaring mee van verschillende besluitvorming methodieken om op een goede manier samen te kunnen besluiten.
De experts van Woonco helpen bij het opstellen een stichtingskostenraming, een kasstroomschema en verdeelsleutel, bieden formats van onderlinge overeenkomsten en kunnen definitieve invulling hiervan begeleiden. Daarnaast kunnen we tevens helpen bij de vraag hoe jullie initiatief collectief te financieren.
We beschikken over een netwerk van planologen, landschapsarchitecten, ecologen, energieadviseurs en installateurs gespecialiseerd in collectieve woonvormen om tijdens het ontwikkeltraject op laagdrempelige wijze direct de juiste expertises aan tafel te hebben.
Desgewenst begeleiden we gesprekken met overheden, kunnen we de communicatie met omwonenden verzorgen en ondersteunen we bij werving van toekomstige medebewoners.
We staan in contact met meerdere ecologische bouwers door het hele land én beschikken zelf over een bouwtak genaamd Bouwpioniers. Op die manier is het mogelijk om als bouwteam te ontwikkelen.